082.999.6886 - 082.999.6633 - 082.999.3663

NGHỆ THUẬT LÃNH ĐẠO LÀ GÌ? 21 NGUYÊN TẮC VÀNG CỦA NGHỆ THUẬT LÃNH ĐẠO

Tony Dzung
Ngày 21 tháng 4 năm 2025, lúc 13:59

Mục lục [Ẩn]

  • 1. Nghệ thuật lãnh đạo là gì?
  • 2. Tầm quan trọng của nghệ thuật lãnh đạo trong đào tạo và dẫn dắt nhân sự
  • 3. 5 yếu tố cốt lõi của nghệ thuật lãnh đạo
    • 3.1. Tầm nhìn chiến lược rõ ràng 
    • 3.2. Khả năng xây dựng văn hóa tổ chức tích cực 
    • 3.3. Khả năng tạo động lực và thúc đẩy đội ngũ phát triển 
    • 3.4. Quản lý xung đột và ra quyết định hiệu quả 
    • 3.5. Giao tiếp tốt và tạo ra sự kết nối
  • 4. Các phong cách lãnh đạo giúp phát triển nghệ thuật dẫn dắt đội ngũ
    • 4.1. Lãnh đạo chuyển đổi (Transformational Leadership)
    • 4.2. Lãnh đạo giao quyền (Empowerment Leadership)
    • 4.3. Lãnh đạo tình huống (Situational Leadership)
    • 4.4. Lãnh đạo dân chủ (Democratic Leadership)
    • 4.5. Lãnh đạo phục vụ (Servant Leadership)
  • 5. 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo
    • 5.1. Nguyên tắc giới hạn
    • 5.2. Nguyên tắc ảnh hưởng
    • 5.3. Nguyên tắc tiến trình
    • 5.4. Nguyên tắc hàng hải
    • 5.5. Nguyên tắc E. F. Hutton
    • 5.6. Nguyên tắc nền tảng
    • 5.7. Nguyên tắc tôn trọng
    • 5.8. Nguyên tắc trực giác
    • 5.9. Nguyên tắc hấp dẫn
    • 5.10. Nguyên tắc kết nối
    • 5.11. Nguyên tắc thân tín
    • 5.12. Nguyên tắc chia sẻ quyền lực
    • 5.13. Nguyên tắc tái tạo
    • 5.14. Nguyên tắc tin cậy
    • 5.15. Nguyên tắc chiến thắng
    • 5.16. Nguyên tắc động lực
    • 5.17. Nguyên tắc ưu tiên
    • 5.18. Nguyên tắc hy sinh
    • 5.19. Nguyên tắc thời cơ
    • 20. Nguyên tắc phát triển bùng nổ
    • 21. Nguyên tắc di sản
  • 6. Làm thế nào để xây dựng và phát triển nghệ thuật lãnh đạo?
    • 6.1. Xác định phong cách lãnh đạo phù hợp 
    • 6.2. Nâng cao sự thấu hiểu bản thân và công việc
    • 6.3. Tham gia cộng đồng Business Master tại Trường Doanh Nhân HBR
    • 6.4. Tham gia các khóa đào tạo mang tính ứng dụng cao
    • 6.5. Học hỏi từ các nhà lãnh đạo thành công
    • 6.6. Ứng dụng công nghệ và AI trong lãnh đạo

Nghệ thuật lãnh đạo không chỉ đơn thuần là khả năng quản lý mà còn là sự kết hợp giữa tầm nhìn chiến lược, kỹ năng giao tiếp và khả năng tạo động lực cho đội ngũ. Việc áp dụng 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo giúp các nhà lãnh đạo phát triển bản thân và tổ chức. Cùng Tony Dzung khám phá những nguyên tắc này để trở thành một lãnh đạo xuất sắc và đưa đội ngũ của bạn đến thành công.

1. Nghệ thuật lãnh đạo là gì?

Nghệ thuật lãnh đạo là những năng lực lãnh đạo quản lý, khả năng truyền cảm hứng, định hướng và dẫn dắt con người để đạt được mục tiêu chung một cách hiệu quả và bền vững. Không chỉ đơn thuần là quản lý hay ra lệnh, lãnh đạo còn là quá trình tạo dựng niềm tin, khơi dậy động lực và phát triển năng lực của từng cá nhân trong tổ chức.

Trong môi trường doanh nghiệp hiện đại, nghệ thuật lãnh đạo không còn chỉ là quyền lực từ chức danh, mà là khả năng tạo ảnh hưởng tích cực và nuôi dưỡng đội ngũ. Một nhà lãnh đạo giỏi không chỉ biết “nói cho người khác làm”, mà còn biết “làm cho người khác muốn làm” bằng sự đồng hành, hiểu biết và tầm nhìn rõ ràng.

Nghệ thuật lãnh đạo là gì?
Nghệ thuật lãnh đạo là gì?

2. Tầm quan trọng của nghệ thuật lãnh đạo trong đào tạo và dẫn dắt nhân sự

Trong bối cảnh doanh nghiệp cạnh tranh ngày càng khốc liệt, sở hữu một đội ngũ nhân sự giỏi thôi là chưa đủ. Điều quan trọng là phải biết cách đào tạo, dẫn dắt và truyền cảm hứng cho họ phát triển lâu dài. Đây chính là lúc nghệ thuật lãnh đạo phát huy vai trò then chốt. Một người lãnh đạo biết cách “nuôi dưỡng con người” sẽ xây dựng được một tổ chức vững mạnh từ bên trong.

Dưới đây là những lý do vì sao nghệ thuật lãnh đạo lại cực kỳ quan trọng trong quá trình đào tạo và phát triển nhân sự:

Lợi ích của nghệ thuật lãnh đạo trong đào tạo và dẫn dắt nhân sự
Lợi ích của nghệ thuật lãnh đạo trong đào tạo và dẫn dắt nhân sự
  • Xây dựng đội ngũ vững mạnh: Nhà lãnh đạo giỏi giúp nhân sự hiểu rõ vai trò, mục tiêu cá nhân gắn liền với mục tiêu tổ chức, từ đó hình thành một đội nhóm có định hướng chung và tinh thần đồng đội cao.
  • Tạo động lực cho nhân viên: Thay vì quản lý bằng áp lực, nghệ thuật lãnh đạo dựa trên sự truyền cảm hứng và công nhận đóng góp, giúp nhân viên tự nguyện cống hiến và chủ động học hỏi.
  • Phát triển kỹ năng và tư duy dài hạn: Lãnh đạo không chỉ "dạy làm việc", mà còn khơi dậy tư duy phản biện, khả năng tự học và tinh thần đổi mới – những yếu tố quan trọng để nhân sự trưởng thành thực sự.
  • Giữ chân và phát triển nhân tài: Nhân sự không chỉ ở lại vì lương, mà còn vì cảm thấy được tôn trọng, tin tưởng và có cơ hội phát triển. Đây chính là “trái ngọt” của một phong cách lãnh đạo nhân văn và chủ động.
  • Tăng khả năng thích nghi và đổi mới tổ chức: Trong môi trường thay đổi nhanh, chỉ có đội ngũ được dẫn dắt đúng cách mới linh hoạt thích nghi, chủ động đưa ra giải pháp và bứt phá khỏi những lối mòn cũ kỹ.

3. 5 yếu tố cốt lõi của nghệ thuật lãnh đạo

Để trở thành một nhà lãnh đạo xuất sắc, bạn cần sở hữu những yếu tố cốt lõi giúp định hình phong cách lãnh đạo của mình và tạo ra ảnh hưởng tích cực đối với tổ chức. Dưới đây là 5 yếu tố quan trọng nhất mà mỗi nhà lãnh đạo cần có để không chỉ dẫn dắt mà còn phát triển đội ngũ, xây dựng văn hóa tổ chức và đạt được những mục tiêu chiến lược.

5 yếu tố cốt lõi của nghệ thuật lãnh đạo
5 yếu tố cốt lõi của nghệ thuật lãnh đạo

3.1. Tầm nhìn chiến lược rõ ràng 

Tầm nhìn chiến lược là kim chỉ nam cho mọi hoạt động và quyết định của tổ chức. Một nhà lãnh đạo không thể thành công nếu thiếu một tầm nhìn rõ ràng và mạnh mẽ. Tầm nhìn giúp tạo ra sự định hướng và mục tiêu cụ thể, không chỉ cho lãnh đạo mà còn cho tất cả các thành viên trong đội ngũ. 

Một tầm nhìn chiến lược rõ ràng sẽ giúp đoàn kết mọi người hướng đến một mục tiêu chung, từ đó tạo ra sự động lực và cam kết để đạt được những thành tựu lớn.

3.2. Khả năng xây dựng văn hóa tổ chức tích cực 

Văn hóa tổ chức không chỉ phản ánh bản sắc của công ty mà còn quyết định đến hiệu quả làm việc và sự gắn kết của đội ngũ. Nhà lãnh đạo cần xây dựng một văn hóa tích cực, nơi mà mỗi cá nhân cảm thấy mình là một phần không thể thiếu của tổ chức. 

Văn hóa tổ chức mạnh mẽ khuyến khích sự sáng tạo, đổi mới và cam kết lâu dài, giúp duy trì sự ổn định và phát triển trong suốt thời gian dài.

3.3. Khả năng tạo động lực và thúc đẩy đội ngũ phát triển 

Động lực là yếu tố thúc đẩy sự sáng tạo và hiệu suất làm việc của nhân viên. Một nhà lãnh đạo giỏi biết cách nhận diện và khơi dậy tiềm năng trong từng cá nhân, đồng thời tạo ra môi trường làm việc giúp họ phát triển không ngừng. 

Khả năng tạo động lực không chỉ giúp nhân viên hoàn thành tốt công việc mà còn giúp họ chủ động sáng tạo và đóng góp ý tưởng mới. Những nhà lãnh đạo giỏi có thể truyền cảm hứng và thúc đẩy đội ngũ đạt được mục tiêu lớn lao và vượt qua các thử thách.

Khả năng tạo động lực và thúc đẩy đội ngũ phát triển
Khả năng tạo động lực và thúc đẩy đội ngũ phát triển

3.4. Quản lý xung đột và ra quyết định hiệu quả 

Mâu thuẫn và xung đột là điều không thể tránh khỏi trong bất kỳ tổ chức nào. Tuy nhiên, một nhà lãnh đạo giỏi phải có khả năng quản lý xung đột một cách hiệu quả, biến những mâu thuẫn thành cơ hội để cải tiến và phát triển. 

Bên cạnh đó, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác trong những tình huống khó khăn là yếu tố quyết định đến thành công của tổ chức. Việc đưa ra quyết định đúng đắn và kịp thời không chỉ giúp giải quyết vấn đề mà còn duy trì sự ổn định và tiến bộ trong công việc.

3.5. Giao tiếp tốt và tạo ra sự kết nối

Giao tiếp là chìa khóa để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp và gắn kết các thành viên trong tổ chức. Một nhà lãnh đạo giỏi phải có khả năng giao tiếp rõ ràng, dễ hiểu và hiệu quả để truyền tải thông điệp một cách chính xác. 

Giao tiếp không chỉ là việc truyền đạt thông tin mà còn là khả năng lắng nghe và phản hồi, từ đó tạo ra sự kết nối và sự đồng thuận trong tổ chức. Mối quan hệ gắn kết giúp mọi người cảm thấy mình là một phần quan trọng của tổ chức và đóng góp vào sự phát triển chung.

4. Các phong cách lãnh đạo giúp phát triển nghệ thuật dẫn dắt đội ngũ

Mỗi nhà lãnh đạo đều có những kỹ năng quản lý nhân sự và một phong cách lãnh đạo riêng biệt, nhưng các phong cách này có thể được áp dụng linh hoạt để phát triển và dẫn dắt đội ngũ một cách hiệu quả. Dưới đây là 5 phong cách lãnh đạo chính giúp nâng cao khả năng lãnh đạo và tạo dựng sự gắn kết, sáng tạo trong tổ chức.

Các phong cách lãnh đạo giúp phát triển nghệ thuật dẫn dắt đội ngũ
Các phong cách lãnh đạo giúp phát triển nghệ thuật dẫn dắt đội ngũ

4.1. Lãnh đạo chuyển đổi (Transformational Leadership)

Lãnh đạo chuyển đổi là phong cách lãnh đạo tập trung vào việc truyền cảm hứng và khơi dậy động lực cho nhân viên để đạt được mục tiêu vượt ngoài sự mong đợi. Những nhà lãnh đạo chuyển đổi thường có tầm nhìn mạnh mẽ, giúp nhân viên hiểu rõ về mục tiêu chung và động viên họ vượt qua khó khăn. Họ khuyến khích sự sáng tạo và cải tiến trong công việc, đồng thời tạo ra một môi trường làm việc tích cực và đầy cảm hứng.

Lợi ích:

  • Khơi dậy động lực: Lãnh đạo chuyển đổi tạo ra tầm nhìn rõ ràng và thúc đẩy nhân viên không ngừng cải thiện bản thân.
  • Khuyến khích sáng tạo và đổi mới: Họ tạo ra một môi trường mà nhân viên có thể thử nghiệm những ý tưởng mới.
  • Tạo lòng tin và sự tôn trọng: Nhân viên cảm thấy được tôn trọng và đánh giá cao, từ đó cống hiến nhiều hơn cho tổ chức.

4.2. Lãnh đạo giao quyền (Empowerment Leadership)

Lãnh đạo giao quyền không chỉ giúp tăng sự tự chủ của nhân viên mà còn khuyến khích sự phát triển cá nhân và trách nhiệm trong công việc. Khi nhân viên được trao quyền và có cơ hội tự ra quyết định, họ cảm thấy có trách nhiệm hơn và chủ động trong công việc. Điều này không chỉ giúp tăng cường sự tự chủ và tính sáng tạo của nhân viên mà còn tạo ra một môi trường làm việc năng động và sáng tạo, nơi mọi người cảm thấy được đánh giá cao và tin tưởng. 

Hơn nữa, việc giao quyền cho nhân viên giúp họ phát triển kỹ năng lãnh đạo, chuẩn bị cho vai trò quản lý trong tương lai. Đồng thời, phong cách lãnh đạo này khuyến khích nhân viên đóng góp ý tưởng và cải tiến quy trình công việc, tạo ra sự đổi mới không ngừng trong tổ chức. Nhờ vậy, tổ chức có thể phát triển bền vững và duy trì sự sáng tạo trong mọi lĩnh vực.

4.3. Lãnh đạo tình huống (Situational Leadership)

Lãnh đạo tình huống là phong cách lãnh đạo linh hoạt, yêu cầu nhà lãnh đạo phải điều chỉnh phương pháp và chiến lược lãnh đạo của mình dựa trên từng tình huống cụ thể và mức độ phát triển của đội ngũ. Phong cách này không theo một khuôn mẫu cố định mà thay đổi tùy thuộc vào khả năng và nhu cầu của nhân viên trong từng giai đoạn phát triển. 

Khi một nhân viên mới bắt đầu, lãnh đạo cần cung cấp sự chỉ đạo chặt chẽ và hướng dẫn chi tiết. Tuy nhiên, khi nhân viên trưởng thành và có khả năng tự quản lý công việc, nhà lãnh đạo có thể giảm bớt sự can thiệp và trao quyền cho họ. Lãnh đạo tình huống giúp tối ưu hóa sự hỗ trợ và đảm bảo hiệu quả công việc ở mọi cấp độ, từ đó giúp nhân viên phát triển liên tục và đạt được thành tựu.

Lãnh đạo tình huống
Lãnh đạo tình huống

4.4. Lãnh đạo dân chủ (Democratic Leadership)

Lãnh đạo dân chủ là phong cách lãnh đạo khuyến khích sự tham gia và đóng góp ý kiến của tất cả các thành viên trong quá trình ra quyết định. Nhà lãnh đạo dân chủ luôn tạo ra một môi trường cởi mở, nơi mọi người có thể chia sẻ ý tưởng, thảo luận và cùng đưa ra quyết định quan trọng. 

Phong cách này giúp nâng cao sự hợp tác, tạo dựng lòng tin và sự đoàn kết trong đội ngũ. Mặc dù quyền quyết định cuối cùng vẫn thuộc về nhà lãnh đạo, nhưng họ luôn lắng nghe và xem xét ý kiến của tất cả các thành viên.

Lợi ích:

  • Tăng cường sự hợp tác: Lãnh đạo dân chủ khuyến khích sự tham gia và hợp tác của mọi thành viên, từ đó nâng cao hiệu quả làm việc nhóm.
  • Khơi dậy sáng tạo và đổi mới: Các ý tưởng mới được tạo ra từ sự đóng góp của nhiều người, giúp tổ chức luôn đổi mới và phát triển.
  • Tăng cường sự cam kết: Khi nhân viên tham gia vào quá trình ra quyết định, họ cảm thấy được tôn trọng và cam kết hơn với tổ chức.

4.5. Lãnh đạo phục vụ (Servant Leadership)

Lãnh đạo phục vụ là phong cách lãnh đạo tập trung vào việc hỗ trợ và phục vụ đội ngũ, với mục tiêu phát triển nhân viên và tạo ra môi trường làm việc tích cực. Nhà lãnh đạo phục vụ luôn đặt nhu cầu của nhân viên lên hàng đầu, đảm bảo họ có đầy đủ các công cụ, nguồn lực và sự hỗ trợ để phát triển cá nhân và công việc. 

Phong cách này không chỉ giúp nhân viên cảm thấy được tôn trọng và đánh giá cao mà còn thúc đẩy họ phát huy tối đa năng lực và sáng tạo. Bằng cách phục vụ đội ngũ, nhà lãnh đạo xây dựng một môi trường gắn kết, nơi nhân viên cảm thấy có trách nhiệm và sẵn sàng đóng góp vào sự thành công chung của tổ chức. Lãnh đạo phục vụ tạo dựng lòng tin, sự đồng cảm và thúc đẩy sự phát triển lâu dài cho cả nhân viên và tổ chức.

5. 21 nguyên tắc vàng của nghệ thuật lãnh đạo

Để trở thành một nhà lãnh đạo thực thụ, không chỉ cần tố chất bẩm sinh mà còn cần tuân thủ những nguyên tắc cốt lõi đã được kiểm chứng qua thực tiễn. Dựa trên triết lý của John C. Maxwell – chuyên gia hàng đầu thế giới về lãnh đạo – dưới đây là 21 nguyên tắc vàng giúp các nhà quản lý từng bước trở thành người dẫn dắt truyền cảm hứng và hiệu quả:

5.1. Nguyên tắc giới hạn

Khả năng lãnh đạo của một người chính là “cái nắp” giới hạn hiệu quả cá nhân và tổ chức. Nếu bạn có khả năng lãnh đạo ở mức 8, thì hiệu quả tổng thể của bạn không thể vượt quá mức 7. Ngược lại, nếu khả năng lãnh đạo chỉ ở mức 4, thì hiệu quả sẽ không thể vượt quá mức 3.​

Năng lực lãnh đạo không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn quyết định đến sự phát triển và thành công của cả tổ chức. Một nhà lãnh đạo giỏi có thể nâng cao hiệu quả làm việc, tạo động lực cho đội ngũ và thúc đẩy tổ chức đạt được mục tiêu.

Để nâng cao hiệu quả cá nhân và tổ chức, mỗi người cần không ngừng phát triển kỹ năng lãnh đạo. Việc đầu tư vào năng lực lãnh đạo sẽ giúp mở rộng “giới hạn” và đạt được những thành công lớn hơn.

Nguyên tắc giới hạn
Nguyên tắc giới hạn

5.2. Nguyên tắc ảnh hưởng

Lãnh đạo không phải là chức danh, quyền lực hay địa vị; đó là khả năng tạo ảnh hưởng đối với người khác. Một người có thể giữ chức vụ cao nhưng không có ảnh hưởng thực sự, trong khi người khác không có chức danh chính thức lại có thể dẫn dắt và truyền cảm hứng cho người xung quanh.

Khả năng lãnh đạo thực sự được đo bằng mức độ ảnh hưởng mà một người có thể tạo ra. Nếu bạn không thể ảnh hưởng đến người khác, bạn không thể lãnh đạo họ. Ảnh hưởng là yếu tố cốt lõi giúp xây dựng niềm tin, thúc đẩy hành động và đạt được mục tiêu chung.

Công nương Diana của Vương quốc Anh là một ví dụ điển hình về người có ảnh hưởng mạnh mẽ mà không cần đến quyền lực chính thức. Bằng sự quan tâm chân thành và hành động nhân ái, bà đã chiếm được trái tim của hàng triệu người trên thế giới. Sức ảnh hưởng của bà vượt xa chức danh hoàng gia, chứng minh rằng lãnh đạo thực sự đến từ khả năng kết nối và truyền cảm hứng.​

5.3. Nguyên tắc tiến trình

Khả năng lãnh đạo không phải là một kỹ năng có thể đạt được trong một sớm một chiều. Đó là kết quả của một quá trình học hỏi, rèn luyện và tích lũy kinh nghiệm liên tục. Mỗi ngày trôi qua là một cơ hội để cải thiện và phát triển năng lực lãnh đạo của bản thân.​

Lãnh đạo không phải là một danh hiệu được trao tặng, mà là một quá trình phát triển cá nhân không ngừng. Việc trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả đòi hỏi sự kiên nhẫn, cam kết và nỗ lực liên tục để học hỏi và hoàn thiện bản thân.​

Vì vậy, để phát triển khả năng lãnh đạo, bạn cần cam kết với quá trình học tập suốt đời. Điều này bao gồm việc đọc sách, tham gia các khóa đào tạo, tìm kiếm cố vấn và không ngừng phản ánh về kinh nghiệm của bản thân để rút ra bài học và cải thiện.

5.4. Nguyên tắc hàng hải

Bất kỳ ai cũng có thể điều khiển một con tàu, nhưng chỉ có nhà lãnh đạo thực thụ mới có thể vạch ra hành trình đúng đắn để con tàu cập bến an toàn. Nguyên tắc Hàng hải nhấn mạnh rằng lãnh đạo không chỉ là hành động mà còn là khả năng hoạch định chiến lược, dự đoán thách thức và chuẩn bị kỹ lưỡng cho hành trình phía trước.​

Để trở thành nhà lãnh đạo hiệu quả, bạn cần:

  • Lập kế hoạch chi tiết: Dành thời gian để nghiên cứu, phân tích và xây dựng kế hoạch hành động cụ thể.​
  • Dự đoán thách thức: Xem xét các yếu tố có thể ảnh hưởng đến hành trình và chuẩn bị phương án đối phó.​
  • Chia sẻ tầm nhìn: Truyền đạt rõ ràng mục tiêu và kế hoạch cho đội ngũ để mọi người cùng hướng đến đích chung.​
  • Linh hoạt điều chỉnh: Sẵn sàng thay đổi kế hoạch khi cần thiết để thích ứng với tình hình thực tế.​
Nguyên tắc hàng hải
Nguyên tắc hàng hải

5.5. Nguyên tắc E. F. Hutton

Nguyên tắc E.F. Hutton được đặt tên theo một chiến dịch quảng cáo nổi tiếng của công ty tài chính E.F. Hutton với khẩu hiệu: “Khi E.F. Hutton nói, mọi người lắng nghe” . Nguyên tắc này nhấn mạnh rằng trong một nhóm, người có ảnh hưởng thực sự không nhất thiết phải là người giữ chức vụ cao nhất, mà là người mà mọi người thực sự lắng nghe và tôn trọng khi họ lên tiếng.​

Lãnh đạo không chỉ dựa vào chức danh hay quyền lực chính thức, mà quan trọng hơn là khả năng tạo ảnh hưởng và sự tín nhiệm từ người khác. Người lãnh đạo thực sự là người mà khi họ nói, mọi người chú ý và hành động theo, bởi vì họ tin tưởng vào tầm nhìn, kinh nghiệm và sự chính trực của người đó.​

5.6. Nguyên tắc nền tảng

Niềm tin là nền tảng không thể thiếu của lãnh đạo. Nếu người lãnh đạo không xây dựng và duy trì được sự tin tưởng từ cấp dưới, họ sẽ mất đi khả năng ảnh hưởng và dẫn dắt. Một khi niềm tin bị phá vỡ, việc khôi phục lại là vô cùng khó khăn và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ tổ chức.

Để xây dựng và duy trì niềm tin, người lãnh đạo cần:​

  • Sống chính trực: Luôn hành động theo nguyên tắc đạo đức, ngay cả khi không có ai giám sát.​
  • Hành động nhất quán: Đảm bảo lời nói và hành động luôn phù hợp, tránh mâu thuẫn.​
  • Chịu trách nhiệm: Sẵn sàng nhận lỗi khi mắc sai lầm và học hỏi từ đó.​
  • Đặt lợi ích chung lên trên: Ưu tiên lợi ích của tổ chức và đội ngũ hơn là lợi ích cá nhân.​

5.7. Nguyên tắc tôn trọng

Thông thường, chúng ta sẽ có xu hướng tự nhiên theo sau những nhà lãnh đạo mà họ tôn trọng và cảm thấy mạnh mẽ hơn chính mình. Sự tôn trọng không đến từ chức danh hay quyền lực, mà được xây dựng qua thời gian thông qua năng lực, tính cách và hành động nhất quán của người lãnh đạo.

Lãnh đạo không thể ép buộc; nó phải được giành được. Khi một nhà lãnh đạo thể hiện sự chính trực, năng lực và quan tâm chân thành đến người khác, họ sẽ nhận được sự tôn trọng và lòng trung thành từ đội ngũ. Sự tôn trọng này là nền tảng để xây dựng mối quan hệ bền vững và hiệu quả trong tổ chức.

Nguyên tắc tôn trọng
Nguyên tắc tôn trọng

5.8. Nguyên tắc trực giác

Theo John C. Maxwell, trực giác lãnh đạo là khả năng cảm nhận và hiểu biết sâu sắc về con người, tình huống và xu hướng mà không cần phân tích chi tiết. Đây là sự kết hợp giữa kinh nghiệm, kiến thức và khả năng cảm nhận bẩm sinh, giúp nhà lãnh đạo đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác trong những tình huống phức tạp.

Để phát triển trực giác lãnh đạo, bạn cần:​

  • Tích lũy kinh nghiệm: Tham gia vào nhiều tình huống lãnh đạo khác nhau để rèn luyện khả năng cảm nhận.​
  • Quan sát và lắng nghe: Chú ý đến những tín hiệu nhỏ từ môi trường và con người xung quanh.​
  • Phản xạ nhanh: Thực hành đưa ra quyết định trong thời gian ngắn để rèn luyện phản xạ trực giác.​
  • Học hỏi từ sai lầm: Phân tích những quyết định sai lầm để hiểu rõ hơn về cách trực giác hoạt động.

5.9. Nguyên tắc hấp dẫn

Nguyên tắc hấp dẫn nhấn mạnh rằng bạn không thu hút những người bạn muốn, mà bạn thu hút những người giống bạn. Tính cách, giá trị, thái độ và năng lượng của bạn sẽ phản chiếu vào những người xung quanh, đặc biệt là trong đội ngũ bạn xây dựng.​

Nếu bạn muốn thu hút những người tích cực, sáng tạo và có tinh thần trách nhiệm, bạn cần trở thành người như vậy trước tiên. Ngược lại, nếu bạn thường xuyên gặp phải những nhân viên tiêu cực hoặc thiếu động lực, có thể bạn cần xem xét lại chính mình.

Ví dụ: Tổng thống Robert F. Kennedy được biết đến là một người lý tưởng hóa và khao khát thay đổi thế giới. Ông đã thu hút những người có cùng lý tưởng và đam mê, tạo nên một đội ngũ mạnh mẽ và tận tâm.

5.10. Nguyên tắc kết nối

John C. Maxwell nhấn mạnh rằng: “Lãnh đạo là chạm đến trái tim trước khi nắm lấy bàn tay.” Điều này có nghĩa là để lãnh đạo hiệu quả, trước tiên bạn cần xây dựng mối quan hệ cảm xúc với người khác. Khi bạn kết nối với cảm xúc của họ, họ sẽ sẵn lòng theo bạn và cống hiến hết mình.​

Để áp dụng nguyên tắc kết nối hiệu quả, bạn cần:​

  • Lắng nghe chân thành: Hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và cảm xúc của người khác.
  • Chia sẻ câu chuyện cá nhân: Tạo sự gần gũi và đồng cảm thông qua những trải nghiệm thực tế.​
  • Thể hiện sự quan tâm: Đặt lợi ích của người khác lên trên lợi ích cá nhân.​
  • Giao tiếp rõ ràng và chân thành: Tránh sử dụng ngôn ngữ mơ hồ hoặc thiếu trung thực.
Nguyên tắc kết nối
Nguyên tắc kết nối

5.11. Nguyên tắc thân tín

Nguyên tắc thân tín nhấn mạnh rằng thành công của một nhà lãnh đạo không chỉ dựa vào khả năng cá nhân mà còn phụ thuộc vào đội ngũ thân cận xung quanh họ. Những người này thường là cộng sự, cố vấn hoặc đồng đội thân thiết và họ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ, phản biện và cùng chia sẻ trách nhiệm lãnh đạo.

Một nhà lãnh đạo mạnh mẽ không thể hoạt động đơn độc. Họ cần xây dựng một "vòng tròn thân tín" gồm những người đáng tin cậy, có năng lực và sẵn sàng đồng hành để đạt được mục tiêu chung. Chính đội ngũ này sẽ giúp nhà lãnh đạo mở rộng tầm ảnh hưởng, đưa ra quyết định sáng suốt và duy trì sự ổn định trong tổ chức.​

5.12. Nguyên tắc chia sẻ quyền lực

Nguyên tắc chia sẻ quyền lực nhấn mạnh rằng các nhà lãnh đạo xuất sắc là những người sẵn sàng trao quyền và tạo điều kiện cho người khác phát triển. Thay vì giữ chặt quyền lực, họ tin tưởng và khuyến khích đội ngũ của mình đảm nhận trách nhiệm, từ đó thúc đẩy sự trưởng thành và hiệu quả trong tổ chức.

Việc chia sẻ quyền lực không chỉ giúp giảm tải cho nhà lãnh đạo mà còn tạo ra một môi trường làm việc tích cực, nơi mọi người cảm thấy được tin tưởng và có cơ hội phát triển. Điều này dẫn đến sự gia tăng động lực, sáng tạo và cam kết từ phía nhân viên, góp phần vào sự thành công chung của tổ chức.

5.13. Nguyên tắc tái tạo

Nguyên tắc tái tạo nhấn mạnh rằng để phát triển những nhà lãnh đạo mới, cần có sự hướng dẫn và đào tạo từ những nhà lãnh đạo hiện tại. Lãnh đạo không chỉ là việc dẫn dắt mà còn là quá trình nhân rộng năng lực lãnh đạo trong tổ chức.

Một tổ chức muốn phát triển bền vững cần có chiến lược đào tạo và phát triển lãnh đạo kế cận. Điều này đảm bảo rằng khi những nhà lãnh đạo hiện tại rời đi, tổ chức vẫn có những người đủ năng lực để tiếp tục dẫn dắt.

Để áp dụng nguyên tắc tái tạo hiệu quả, nhà lãnh đạo cần:​

  • Chủ động đào tạo: Xây dựng chương trình phát triển lãnh đạo cho nhân viên tiềm năng.​
  • Làm gương: Thể hiện phẩm chất lãnh đạo để người khác noi theo.​
  • Khuyến khích phát triển: Tạo điều kiện cho nhân viên thử sức ở các vị trí lãnh đạo nhỏ để tích lũy kinh nghiệm.​
  • Đánh giá và phản hồi: Cung cấp phản hồi thường xuyên để giúp nhân viên cải thiện và phát triển kỹ năng lãnh đạo.
Nguyên tắc tái tạo
Nguyên tắc tái tạo

5.14. Nguyên tắc tin cậy

John C. Maxwell khẳng định rằng: “Niềm tin là nền tảng của lãnh đạo.” Nếu người lãnh đạo không xây dựng được niềm tin với đội ngũ, họ sẽ mất đi khả năng ảnh hưởng và dẫn dắt. Niềm tin không phải là điều có sẵn; nó được xây dựng qua thời gian thông qua sự nhất quán, chính trực và minh bạch. Một khi niềm tin bị tổn hại, việc khôi phục lại là vô cùng khó khăn.

Maxwell ví niềm tin như "tiền lẻ trong túi" của người lãnh đạo. Mỗi hành động đúng đắn sẽ thêm vào túi, trong khi mỗi sai lầm sẽ lấy đi một phần. Khi túi trống rỗng, người lãnh đạo mất đi quyền lực và ảnh hưởng.

5.15. Nguyên tắc chiến thắng

Nguyên tắc chiến thắng nhấn mạnh rằng một nhà lãnh đạo thực thụ không chỉ đặt mục tiêu chiến thắng mà còn tạo ra môi trường và điều kiện để đội ngũ của mình đạt được chiến thắng. Họ không chấp nhận thất bại và luôn tìm cách vượt qua mọi thử thách để đạt được mục tiêu chung.​

Lãnh đạo không chỉ là việc đưa ra chỉ đạo mà còn là việc truyền cảm hứng, tạo động lực và hỗ trợ đội ngũ vượt qua khó khăn. Một nhà lãnh đạo biết cách tạo ra chiến thắng cho đội ngũ sẽ xây dựng được lòng tin, sự tôn trọng và cam kết từ phía nhân viên, từ đó đạt được thành công bền vững cho tổ chức.​

5.16. Nguyên tắc động lực

Nguyên tắc động lực nhấn mạnh rằng để người khác theo đuổi tầm nhìn và mục tiêu, nhà lãnh đạo phải là người đầu tiên tin tưởng và cam kết với chúng. Khi người lãnh đạo thể hiện niềm tin và cam kết mạnh mẽ, đội ngũ sẽ cảm nhận được năng lượng và động lực, từ đó sẵn sàng đồng hành và cống hiến.

Lãnh đạo không chỉ là việc chỉ đạo mà còn là việc truyền cảm hứng. Khi nhà lãnh đạo thể hiện sự đam mê và cam kết với tầm nhìn, họ tạo ra một môi trường tích cực, nơi mọi người cảm thấy động lực và sẵn sàng đóng góp.

Ví dụ: Maxwell chia sẻ rằng trong suốt sự nghiệp, ông luôn cam kết và tin tưởng vào tầm nhìn của mình. Sự đam mê và cam kết của ông đã truyền cảm hứng cho hàng nghìn người theo đuổi và đạt được mục tiêu chung.

Nguyên tắc động lực
Nguyên tắc động lực

5.17. Nguyên tắc ưu tiên

Nguyên tắc ưu tiên nhấn mạnh rằng nhà lãnh đạo cần xác định và tập trung vào những nhiệm vụ quan trọng nhất, thay vì chỉ làm những việc dễ dàng hoặc chiếm nhiều thời gian. Điều này giúp tối ưu hóa hiệu quả công việc và đạt được mục tiêu tổ chức.

Không phải tất cả công việc đều có giá trị như nhau. Lãnh đạo hiệu quả là biết phân biệt và ưu tiên những nhiệm vụ có ảnh hưởng lớn nhất đến sự thành công chung. Việc này đòi hỏi khả năng đánh giá, ra quyết định và đôi khi là từ bỏ những việc ít quan trọng hơn.​

5.18. Nguyên tắc hy sinh

Nguyên tắc hy sinh nhấn mạnh rằng để đạt được thành công và tiến bộ trong vai trò lãnh đạo, nhà lãnh đạo cần sẵn sàng hy sinh những điều cá nhân, bao gồm thời gian, công sức, quyền lợi hoặc thậm chí là tài sản, vì lợi ích chung của tổ chức và đội ngũ.

Một ví dụ điển hình là việc CEO Lee Iacocca của Chrysler trong những năm 1980 đã từ bỏ một phần lớn thu nhập cá nhân và yêu cầu nhân viên của mình làm điều tương tự để cứu công ty khỏi nguy cơ phá sản. Hành động này không chỉ giúp công ty vượt qua khủng hoảng mà còn tạo ra sự đoàn kết và lòng trung thành trong đội ngũ.

5.19. Nguyên tắc thời cơ

Nguyên tắc thời cơ nhấn mạnh rằng trong lãnh đạo, việc biết khi nào hành động quan trọng không kém gì việc làm gì và làm như thế nào. Một quyết định đúng đắn vào thời điểm không thích hợp có thể dẫn đến thất bại, trong khi một quyết định có thể không hoàn hảo nhưng được thực hiện đúng lúc lại mang lại thành công.

Lãnh đạo hiệu quả không chỉ dựa vào khả năng ra quyết định mà còn phụ thuộc vào khả năng nhận biết thời điểm thích hợp để hành động. Hiểu rõ thời cơ giúp nhà lãnh đạo tận dụng tối đa nguồn lực, giảm thiểu rủi ro và tăng khả năng thành công.

Ví dụ: Trong kinh doanh, việc ra mắt một sản phẩm mới vào thời điểm thị trường chưa sẵn sàng có thể dẫn đến thất bại. Ngược lại, việc nhận diện và tận dụng xu hướng thị trường đúng lúc có thể giúp sản phẩm thành công vượt trội.

Nguyên tắc thời cơ
Nguyên tắc thời cơ

20. Nguyên tắc phát triển bùng nổ

Nguyên tắc phát triển bùng nổ nhấn mạnh rằng để đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng và bền vững, nhà lãnh đạo cần tập trung vào việc phát triển những nhà lãnh đạo khác trong tổ chức. Việc này không chỉ mở rộng phạm vi ảnh hưởng mà còn tạo ra một đội ngũ lãnh đạo mạnh mẽ, sẵn sàng đối mặt với những thách thức và cơ hội mới.

Lãnh đạo không chỉ là việc dẫn dắt một nhóm người mà còn là việc tạo ra và phát triển những nhà lãnh đạo tương lai. Khi một nhà lãnh đạo giúp đỡ người khác phát triển kỹ năng và khả năng lãnh đạo, họ không chỉ nhân rộng ảnh hưởng của mình mà còn góp phần xây dựng một tổ chức mạnh mẽ và bền vững.

21. Nguyên tắc di sản

Nguyên tắc di sản nhấn mạnh rằng giá trị lâu dài của một nhà lãnh đạo không chỉ được đo bằng những thành tựu cá nhân mà còn bằng khả năng tạo ra và phát triển những nhà lãnh đạo kế thừa. Một nhà lãnh đạo xuất sắc là người biết truyền cảm hứng, đào tạo và để lại dấu ấn trong lòng đội ngũ, giúp họ tiếp tục và phát huy những giá trị đã xây dựng.

Một nhà lãnh đạo thực thụ sẽ không chỉ tập trung đạt được mục tiêu cá nhân mà còn phải biết cách xây dựng và phát triển đội ngũ, để họ có thể tiếp tục dẫn dắt và phát triển tổ chức sau khi mình rời đi. Điều này đảm bảo sự bền vững và phát triển liên tục của tổ chức.

6. Làm thế nào để xây dựng và phát triển nghệ thuật lãnh đạo?

Để trở thành một nhà lãnh đạo xuất sắc, việc phát triển nghệ thuật lãnh đạo không chỉ dựa vào khả năng quản lý mà còn phụ thuộc vào khả năng phát triển bản thân và đội ngũ. Việc xây dựng và phát triển nghệ thuật lãnh đạo đòi hỏi sự học hỏi liên tục, khả năng điều chỉnh phong cách lãnh đạo và biết cách tạo động lực cho nhân viên, từ đó thúc đẩy tổ chức phát triển mạnh mẽ và bền vững.

Cách để xây dựng và phát triển nghệ thuật lãnh đạo
Cách để xây dựng và phát triển nghệ thuật lãnh đạo

6.1. Xác định phong cách lãnh đạo phù hợp 

Việc xác định phong cách lãnh đạo phù hợp là bước đầu tiên để phát triển nghệ thuật lãnh đạo. Mỗi nhà lãnh đạo có những đặc điểm, giá trị và mục tiêu riêng, vì vậy việc hiểu rõ bản thân và đội ngũ sẽ giúp lựa chọn phong cách lãnh đạo phù hợp. 

Các phong cách lãnh đạo đều có những ưu điểm và ứng dụng khác nhau trong từng tình huống cụ thể. Nhà lãnh đạo cần linh hoạt điều chỉnh phong cách của mình để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của nhân viên và hoàn cảnh công việc. Việc lựa chọn và áp dụng đúng phong cách lãnh đạo giúp nâng cao hiệu quả công việc, tạo động lực cho đội ngũ và thúc đẩy sự phát triển của tổ chức.

6.2. Nâng cao sự thấu hiểu bản thân và công việc

Một nhà lãnh đạo giỏi không chỉ hiểu đội ngũ mà còn phải có sự thấu hiểu sâu sắc về bản thân và công việc mình đang lãnh đạo. Việc tự nhận thức về các điểm mạnh, điểm yếu, phong cách làm việc và các giá trị cá nhân giúp lãnh đạo đưa ra quyết định chính xác và hiệu quả hơn. 

Đồng thời, thấu hiểu công việc và các yếu tố bên ngoài tác động đến tổ chức sẽ giúp lãnh đạo đưa ra chiến lược phù hợp và thích ứng nhanh chóng với thay đổi. Sự thấu hiểu này không chỉ giúp lãnh đạo tự cải thiện bản thân mà còn tạo dựng được niềm tin và sự tôn trọng từ đội ngũ.

6.3. Tham gia cộng đồng Business Master tại Trường Doanh Nhân HBR

Cộng đồng Business Master tại Trường Doanh Nhân HBR là nơi tập hợp các nhà lãnh đạo và chủ doanh nghiệp có khát vọng phát triển bền vững và nâng cao năng lực lãnh đạo. Tham gia cộng đồng này, các thành viên không chỉ được học hỏi từ các chuyên gia hàng đầu mà còn có cơ hội kết nối, trao đổi kinh nghiệm với những nhà lãnh đạo khác, giúp tạo dựng mạng lưới hỗ trợ và hợp tác lâu dài.

Cộng đồng Business Master tại Trường Doanh Nhân HBR

Lý do nên lựa chọn cộng đồng Business Master:

  • Cố vấn trực tiếp từ các chuyên gia hàng đầu về chiến lược: Các thành viên được nhận sự hỗ trợ và tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực chiến lược, giúp giải quyết các vấn đề và tối ưu hóa kế hoạch phát triển doanh nghiệp.
  • Giải quyết các vấn đề trọng yếu của doanh nghiệp: Cộng đồng cung cấp không gian thảo luận và giải quyết những vấn đề thực tế, từ đó giúp các doanh nghiệp tìm ra giải pháp thiết thực và hiệu quả.
  • 18 hội thảo chuyên sâu gắn liền với thực tế doanh nghiệp: Các hội thảo được tổ chức để cung cấp kiến thức và công cụ thực tế, giúp lãnh đạo và doanh nghiệp áp dụng ngay vào công việc hàng ngày, tối ưu hóa quy trình và chiến lược.
  • Mạng lưới cộng đồng doanh nghiệp: Tham gia vào cộng đồng giúp kết nối với các lãnh đạo và chủ doanh nghiệp khác, tạo cơ hội hợp tác và mở rộng mối quan hệ, từ đó nâng cao cơ hội phát triển và mở rộng thị trường.
  • Kiến thức cập nhật và ứng dụng cao: Cộng đồng Business Master cung cấp những kiến thức mới nhất về quản lý, chiến lược kinh doanh và lãnh đạo, giúp các thành viên luôn bắt kịp xu hướng và cải tiến hiệu quả công việc.
  • 20 chương trình Q&A gắn liền với thực tế: Cộng đồng tổ chức các chương trình Q&A giúp các thành viên giải đáp những thắc mắc cụ thể về vấn đề doanh nghiệp đang gặp phải, từ đó nhận được các lời khuyên thực tế và ứng dụng ngay.

6.4. Tham gia các khóa đào tạo mang tính ứng dụng cao

Tham gia các khóa đào tạo mang tính ứng dụng cao là một trong những cách hiệu quả để phát triển nghệ thuật lãnh đạo. Những khóa học này không chỉ giúp nhà lãnh đạo tiếp cận các lý thuyết mới mà còn cung cấp kỹ năng thực tế để áp dụng vào công việc hàng ngày. 

Các khóa đào tạo có thể giúp nâng cao khả năng giao tiếp, quản lý xung đột, ra quyết định và phát triển đội ngũ, từ đó giúp lãnh đạo giải quyết các tình huống thực tế một cách linh hoạt và sáng tạo. Việc liên tục học hỏi và nâng cao kiến thức chuyên môn là yếu tố then chốt để duy trì sự phát triển bền vững trong lãnh đạo.

6.5. Học hỏi từ các nhà lãnh đạo thành công

Một trong những cách tốt nhất để phát triển khả năng lãnh đạo là học hỏi từ những nhà lãnh đạo thành công. Các nhà lãnh đạo thành công không chỉ chia sẻ những bài học quý giá về cách họ đạt được thành công, mà còn về những sai lầm họ đã mắc phải và cách họ vượt qua chúng. 

Học hỏi từ kinh nghiệm thực tế của những người đi trước giúp lãnh đạo nhận thức được các chiến lược hiệu quả, các phương pháp lãnh đạo phù hợp và cách phát triển đội ngũ mạnh mẽ. Bên cạnh đó, việc tham gia các buổi hội thảo, tọa đàm hoặc kết nối với các nhà lãnh đạo trong ngành giúp mở rộng mạng lưới và trao đổi những ý tưởng sáng tạo.

Học hỏi từ các nhà lãnh đạo thành công
Học hỏi từ các nhà lãnh đạo thành công

6.6. Ứng dụng công nghệ và AI trong lãnh đạo

Trong kỷ nguyên số, việc ứng dụng công nghệ và AI trong lãnh đạo không chỉ giúp tối ưu hóa các quy trình mà còn nâng cao khả năng ra quyết định và quản lý hiệu quả. Các công cụ AI có thể hỗ trợ lãnh đạo phân tích dữ liệu, dự báo xu hướng, tối ưu hóa nguồn lực và cải thiện trải nghiệm khách hàng. 

Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ giúp nâng cao khả năng giao tiếp, quản lý dự án và làm việc từ xa, đặc biệt trong bối cảnh môi trường làm việc ngày càng linh hoạt. Việc ứng dụng AI trong quản lý nhân sự và công tác lãnh đạo không chỉ giúp tăng hiệu quả mà còn giúp lãnh đạo duy trì sự đổi mới và cạnh tranh trong một thế giới đầy thay đổi.

Nghệ thuật lãnh đạo không chỉ là sự kết hợp giữa kỹ năng và tầm nhìn mà còn là khả năng truyền cảm hứng và dẫn dắt đội ngũ đến thành công. Áp dụng 21 nguyên tắc vàng sẽ giúp bạn trở thành một lãnh đạo xuất sắc. Hãy theo dõi Tony Dzung để khám phá thêm nhiều chiến lược lãnh đạo hiệu quả và phát triển bản thân!

ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN KHÓA HỌC CỦA MR. TONY DZUNG

ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN KHÓA HỌC CỦA HBR
Đăng ký ngay